Je kent het vast wel: er moet vernieuwd, geïnnoveerd worden, ‘de winkel moet open blijven’ en je wil ook graag dat de medewerkers van je team aan het einde van hun dag nog een hoop energie over hebben, in plaats van dat ze aan het einde van hun energie nog een hoop van de dag over hebben…
Wat als ik je vertel dat de manier waarop jij als teammanager je team benadert, de manier waarop je spreekt en de doelen die je stelt, een enorm effect hebben op hoe je teamleden presteren en zich voelen? Ja echt, de kracht van taal en de emoties die je aanboort, kunnen de toekomst van je team daadwerkelijk beïnvloeden. Klinkt magisch, maar er zit neurowetenschap achter. Presteren, motiveren, innoveren: gaan allemaal beter als mensen iets ‘willen’ in plaats van ‘moeten’.
Van ‘moeten’ naar ‘willen’ & van beperkte blik naar open blik
Let op: als je team zich alleen maar in de “moeten”-modus bevindt, vol worstel- en jaagenergie, werkt dat averechts op hun creativiteit en werkgeluk. Stress blokkeert namelijk de creativiteit. Best logisch, want als je oog in oog staat met een leeuw, telt er maar één ding: overleven. Ons brein zorgt daarom voor de nodige bewustzijnsvernauwing, oftewel hyperfocus als we stress ervaren. Handig bij die leeuw, niet handig als je creatief moet zijn.
Dus hoe krijg je je team nou in de stand van “willen”, in standje creatief en veerkrachtig. Want dat wil je als leider natuurlijk vaak – je wilt dat je team groeit, nieuwe ideeën bedenkt en werkplezier ervaart.
Positieve aantrekkingskracht versus negatieve aantrekkingskracht
Om je team in de juiste mindset te krijgen en de teamspirit te versterken, moet je dus eerst begrijpen dat ons brein en zenuwstelsel in twee toestanden kan verkeren. In een staat van Positieve Emotionele Aantrekkingskracht (PEA) en in een staat van Negatieve Emotionele Aantrekkingskracht (NEA).
- PEA activeert het parasympatische zenuwstelsel, waardoor we ons ontspannen en open staan voor nieuwe ideeën, essentieel voor resultaatgerichte teamontwikkeling en innovatie. Aandacht richten op wat we willen maakt ons creatiever en productiever.
- NEA wordt geassocieerd met stress en angst. Met vermijden en van alles moeten. Het sympathische zenuwstelsel wordt geactiveerd, waardoor we in de ‘fight or flight’-modus komen. Precies wat je wilt vermijden als je creativiteit en samenwerking wilt bevorderen.
Leiderschapsontwikkeling vraagt dus om aandacht voor de juiste triggers. Van ‘moeten’ naar ‘willen’ is niet zomaar een kwestie van ongrijpbare mindset, het is ook wetenschap. Wanneer je team zich richt op wat ze willen bereiken (PEA), ontstaat er dus meer ruimte voor creativiteit, oplossingsgericht denken en samenwerking. Dit komt omdat in de PEA-toestand het brein flexibeler is, meer verbindingen maakt en beter in staat is om nieuwe ideeën te genereren. Je gebruikt letterlijk andere delen van je hersenen!
In de NEA-toestand, daarentegen, zijn mensen gefocust op bedreigingen, verdediging en beperkingen, wat hun creatief vermogen juist blokkeert. En hun gezichtsveld dus beperkt. (Nogmaal: logisch, als er ook maar één ding belangrijk is: overleven….)
Kies dus maar: wil je als leidinggevende creativiteit en oplossingsgerichtheid bevorderen?
De kracht van taal: kies je woorden zorgvuldig
Taal is krachtig. De woorden die je kiest, kunnen je team in de PEA-modus brengen, of juist in de NEA-stand.
Vermijd uitspraken zoals:
- “We moeten deze crisis oplossen.”
- “Dit is de slechtste prestatie ooit.”
Je jaagt je medewerkers meteen een stressrespons in waardoor ze … juist, niet meer oplossingsgericht kunnen denken en bezig zijn met of zij zelf debet zijn aan het probleem.
In plaats daarvan kun je zeggen:
- “Wat zijn mogelijkheden om dit te verbeteren?”
- “Wat kunnen we leren van wat we hier zien?”
Door meer positieve, of liever constructieve taal te gebruiken, activeer je het deel van het brein dat openstaat voor nieuwe ideeën en mogelijkheden.
Praktische tips: Van ‘moeten’ naar ‘willen’
- Focus op ambities, niet op problemen: Natúúrlijk moet je als team ook problemen oplossen, maar houd de aandacht vooral gericht op wat je wél wilt bereiken. In plaats van “We moeten dit probleem oplossen”, kun je vragen: “Wat willen we bereiken en hoe kunnen we dat samen doen?” Dit opent de ruimte voor creativiteit en helpt je team om zich te richten op oplossingen, niet op obstakels. Het geeft energie en maakt de taak minder belastend. Bespreken hoe de gewenste situatie eruitziet, activeert de PEA en zorgt ervoor dat je team hun geest openstelt voor mogelijkheden.
- Stel positieve, waarderende vragen: In plaats van je team te vragen wat er ontbreekt en nog allemaal moet gebeuren, kun je vragen: “Wat ging er goed in het afgelopen project en hoe kunnen we dat herhalen om het vervolg van ons project te realiseren?” Dit helpt je team om hun eigen successen te herkennen en stimuleert positieve energie. Door te focussen op wat goed werkt, maak je de creativiteit van je team los, waardoor ze zich gemotiveerd voelen om ook de grotere uitdagingen aan te pakken.
- Visualiseer de ideale toekomst: Een krachtige manier om motivatie te creëren, is door je team te laten ‘dromen’. In plaats van te zeggen: “Hoe lossen we dit probleem op?”, kun je beter vragen: “Hoe zou het eruit zien als alles perfect gaat? Als alles lukt?” Door je team te helpen ‘het voor zich te zien’, geef je ze niet alleen richting, maar ook de energie om die visie werkelijkheid te maken.
- Bevestig sterke punten en successen: In plaats van te focussen op wat er niet goed ging, bevestig je de sterke punten van je teamleden. Dit kan iets simpels zijn als: “Ik ben echt onder de indruk van hoe je met die klant omging. Wat zou je nu willen doen om dat succes verder uit te bouwen?” Dit helpt je teamleden zich krachtig en competent te voelen, en het activeert hun PEA. Door hun sterke punten te benadrukken, geef je ze het zelfvertrouwen om nieuwe uitdagingen aan te gaan.
- Begin vergaderingen positief: Start vergaderingen niet met een lijst van problemen die opgelost moeten worden. Begin in plaats daarvan met een positieve vraag of een succesverhaal. Of bekijk deze tips voor een positieve powerstart. Het creëert een positieve toon voor de rest van de vergadering en zorgt ervoor dat iedereen met de juiste mindset de sessie ingaat.
Richt je team op wat ze willen, niet op wat ze moeten
Als teamleider en manager kun jij het verschil maken door je te focussen op wat je team wíl in plaats van wat ze moeten. Door je te richten op wat je team wil bereiken, in plaats van wat ze moeten doen, zet je de deur open naar meer creativiteit, betere prestaties en meer werkgeluk.
Focus op hun ambities, stel positieve vragen, bevestig sterke punten, en gebruik de juiste taal. Zo haal je niet alleen het meeste uit je team, maar zorg je ervoor dat ze ook met plezier en energie werken aan een betere toekomst. En zo help je je team om opTEAMaal te werken!
Samen bouwen aan meer teamspirit en energie?
Wil je samen ontdekken hoe jij je team kunt laten groeien, motiveren en inspireren?
Boek een inspirerende workshop over teamspirit, drijfveren en emoties of boek mij als spreker over optimisme en leiderschap.
Neem vandaag nog contact op voor een vrijblijvend gesprek over de mogelijkheden!
